Birleşmiş Milletler  Genel Kurul Başkanı  Mr. Miroslav Lajcak ‘ın başkanlığında yapılan açılış toplantısında Birleşmiş Genel Sekreteri  Mr. Antonio GUTERRES,  Dünya Sağlık Örgütü Bulaşıcı Hastalıklar bölüm direktörü Dr. Ren Minghui, “Stop TB  Ortaklığı” yöneticisi Dr. Lucica Ditiu,  Birleşmiş Milletler Tüberküloz  Özel Temsilcisi Dr. Eric Goosby, TB Proof kuruluşunu temsilen İngrid Schoeman konuştu.

Panel 1.  Ulaşılamayanlara ulaşmak: Tüberküloz’un tanı, tedavi, bakım ve önlenmesi açısından kayıpları azaltmak. 

2018-2022 arasında Dünya’ da 40 milyon kişinin kaliteli tüberküloz hizmetine ihtiyacı olacaktır. Bu kişiler arasında duyarlı tüberkülozlular, dirençli tüberkülozlular, çocuk hastalar, HIV ile birlikte TB olanlar, başka ek hastalığı olanlar, madenciler, yerliler, mahkumlar, göçmenler, madde bağımlıları ve koruyucu tedaviye ihtiyacı olan herkes yer alacaktır. Sorun bütün bu kişilerin kaliteli TB hizmetlerine nasıl kavuşturulacağıdır.

Dünya’ da her yıl muhtemel tüberküloz hastalarının yaklaşık % 40’ına tanı konulamamaktadır. “Tüberküloz’a son” programında 2030 yılı için hedeflenen tek bir kişiyi bile ulaşılamamış olarak bırakmama hedefine varmak için toplumun her kesimine ulaşacak programların geliştirilmesi gerekiyor.

Panel 2.Dünya’ da enfeksiyondan ölümün birinci nedeni olan hastalığı sona erdirmek için yatırım

Dünya çapında hasta bakımı, eğitim ve araştırma çalışmalarına ayrılan kaynaklarla tüberkülozu ortadan kaldırmak mümkün değildir. TB hastalığı 2030 yılına kadar Dünya ekonomisine 1 tirilyon dolara mal olacaktır. Bu konuda her yıl hasta bakımı açısından 2,3 milyar ve araştırma geliştirme çalışmaları konusunda ise 2 milyar dolar civarındaki bütçe açığının nasıl karşılanacağı temel bir sorundur. Bugün TB için ayrılan kaynakların % 85’i ulusal kaynaklardan sağlanmaktadır. Fakat hem ulusal hem de uluslararası kaynakların artırılması gerekmektedir.

Bu açıdan gerek ulusal gerekse uluslararası kaynakların artırılması için yeni savunuculuk çalışmalarına ihtiyaç bulunmaktadır.


 

Panel 3.Tüberkülozu bitirmek için yenilikler: Yeni araçlar ve yaklaşımlar

Bu toplantıda tüberkülozun sona erdirilmesi için yeni tanı yöntemleri, yeni ilaçlar, yeni aşılara olan acil ihtiyaç vurgulandı. Bu gün tüberküloza çoğu yerde hala 1882 de bulunmuş mikroskopi tekniği ile tanı konulmakta,  97 yıl önce bulunmuş aşı ve onlarca yıl önce bulunmuş ilaçlar kullanılmaktadır. TB konusundaki araştırmalar halk sağlığını ciddi ölçüde tehdit eden Çok İlaca Dirençli TB hastalığına etki edecek ilaçlarının keşfi konusuna odaklanmalıdır. Bu konuda özellikle sivil topluma ve tüberkülozdan etkilenene toplulukların etkili olarak devreye girmesi gereklidir. Var olan araştırma faaliyetleri etkili bir şekilde nasıl desteklenebilir?

Panel 4.Başarı için işbirliği-Eşit, kişi-merkezli, hak-temelli mücadelede toplulukların rolü

TB konusunda mücadele hastalıktan etkilenen topluluklardan başlamalı, hak temelli, kişi merkezli olarak yürütülmelidir. Tüberküloz mücadelesinde toplumun güçlendirilmesi, hastalara sosyal koruma sağlanması ve entegre, desantralize , ayaktan bakıma dayanan model benimsenmelidir.

Sivil toplum kuruluşları ve hastalıktan etkilenen toplulukların tüberküloz konusundaki devlet politikalarının oluşmasına aktif katılımının yolları bulunmalıdır.

Bulaşma daha çok evlerde, topluluklar içinde ve işyerlerinde olmaktadır. Bunun önlenmesi için alınması gereken tedbirler ile hasta kişinin hakları ve mahremiyeti arasındaki dengenin korunması önemli bir sorun olarak ele alınmalıdır.

Toplantıların tümünde ulusal hükümetler yanında uluslararası kuruluşlarının da TB konusunda çok daha fazla kaynak aktarımının gerekliliği acil bir zorunluluk olarak ortaya konuldu. Bu açıdan bütün hükümetlerin TB konusundaki sivil toplum kuruluşlarını desteklemeleri, bu kuruluşları ve hastalıktan etkilenen topluluk temsilcilerinin tüberküloz kontrolü konusundaki çalışmalara daha etkili olarak katılımlarının önünün açılması gereği vurgulandı

Bundan sonraki çalışmalarda ortaya konan görüşlerin çeşitli düzeylerde yapılacak toplantılarda bir rapor halinde getirilerek Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun başkanlar düzeyinde yapacağı toplantının alacağı siyasi kararın oluşumunda ana kaynağı oluşturması planlanmaktadır.

…………

Toplantıya konu ile ilgili birçok farklı ülkeden çok çeşitli uluslararası ve ulusal kuruluşların sayısı 400 e varan temsilcileri katılım sağladı. Birleşmiş Milletler ile daha önce resmi düzeyde ilişkisi olan kuruluşlar dışındaki sivil toplum kuruluşlarının katılım için önceden başvuru yapıp akreditasyon alması gerekiyordu. Bunun için kuruluşun yasal kimliği, faaliyetleri, bütçesi ve denetim faaliyetleri konusundaki belgelerle başvuru yapılması öngörülmüştü. Türkiye’den bu konudaki başvuru İstanbul Verem Savaşı Derneği ve aynı zamanda Türkiye Ulusal Verem Savaşı Dernekleri Federasyonu’nu temsilen yapıldı. Başvurunun kabul edilmesi üzerine Türkiye Ulusal Verem Savaşı Dernekleri Federasyonu başkanı ve İstanbul Verem Savaşı Derneği başkan yardımcısı Prof. Dr. Zeki Kılıçaslan toplantıya katılım sağladı.